HappyNurse franchise dispute: court confirms validity of settlement agreement

Read this article in Dutch.

Background

The franchisor operates the HappyNurse franchise formula it developed for the operation of temporary employment agencies and the performance of recruitment and selection activities. The franchisees are independent entrepreneurs who have entered into a partnership with the franchisor. Due to the growth in the number of self-employed persons (zzp'ers) in the healthcare sector, the franchisees have started to engage in the mediation of self-employed persons within the HappyNurse franchise formula. This results in lower earnings for the franchisor, because under the franchise agreement, the franchisees only owe the franchisor a purchase price for temporary workers. In view of the continuing increase in the number of self-employed persons compared to the number of temporary workers, the franchisor proposed a fee for self-employed persons. After initial objections from the franchisees and the initiation of summary proceedings, the parties concluded a settlement agreement in which they agreed to introduce a fee for the franchisor for processing self-employed persons. A few months later, the franchisees claimed that the agreed fee disproportionately affected the business operations and profitability of their branches and that the franchisor had abused the circumstances to reach the settlement agreement. In addition, according to the franchisees, there was a conflict with mandatory legal provisions.

Judgement

The claim of abuse of circumstances fails. The court takes into consideration that the parties had been in discussions for some time about the introduction of the self-employed person's fee and that they were assisted by their lawyers both during the negotiations prior to the settlement agreement and when entering into the settlement agreement. As a result, neither party was in a weak position. Furthermore, the court concludes that the franchisees had other options than signing the settlement agreement; for example, they could have chosen to continue the summary proceedings that had been brought before the court. In addition, an economic position of compulsion, such as in this case (the fear of) losing clients, does not automatically qualify as a special circumstance that another party can abuse. Nor does the fact that the franchisees concluded after signing the settlement agreement that they had seriously underestimated the financial consequences for their business at the time of signing constitute special circumstances in the context of abuse of circumstances.

The franchisees' argument that the settlement agreement is contrary to mandatory provisions of law is also unsuccessful. According to the franchisees, there is a conflict with the right of consent under Section 7:921 of the Dutch Civil Code, which applies if the franchisor intends to implement a change in the franchise formula and can reasonably foresee that its implementation will lead to a loss of turnover for the franchisees (above a possibly agreed threshold).

The court considers that in a settlement agreement, the parties bind themselves to a determination of what is legally applicable between them, even if this situation deviates from the legal situation that previously existed between them. This means that, insofar as consent was required under Section 7:921 of the Dutch Civil Code, deviation from that mandatory provision in the settlement agreement is permitted and does not constitute grounds for annulment. In addition, by signing the settlement agreement, the franchisees agreed to pay a self-employed person's fee, so that there is no conflict with the consent requirement. With regard to the franchisees' assertion that they did indeed give their consent but that this was obtained through abuse of circumstances, the court refers to its earlier considerations in which it ruled that this was not the case.

Conclusion

In this case, the District Court of The Hague confirms the binding effect of settlement agreements, including within franchise relationships. Now that the parties – assisted by lawyers – have consciously and after consultation reached a settlement, the franchisees cannot challenge the terms of the settlement agreement, not even on the basis of a changed assessment of their interests.

If you have any questions, please feel free to contact Marcel Willems or Elisabeth Bulder.

Dutch

Franchisegeschil HappyNurse: rechter bevestigt geldigheid vaststellingsovereenkomst

In een recente uitspraak heeft de rechtbank Den Haag geoordeeld over de vraag of een tussen franchisegever en franchisenemers gesloten vaststellingsovereenkomst vernietigbaar is wegens misbruik van omstandigheden dan wel strijd met dwingendrechtelijke bepalingen, waarbij de geldigheid van een overeengekomen aanvullende vergoeding op basis van de franchiseovereenkomst centraal staat.

Achtergrond

Franchisegever exploiteert de door haar ontwikkelde HappyNurse franchiseformule voor de exploitatie van uitzendbureaus en het verrichten van wervings- en selectiewerkzaamheden. De franchisenemers zijn zelfstandige ondernemers die een samenwerkingsverband met de franchisegever zijn aangegaan. Vanwege de groei van het aantal zzp’ers in de zorg zijn de franchisenemers zich binnen de HappyNurse franchiseformule gaan bezighouden met de bemiddeling van zzp’ers. Dit levert de franchisegever minder verdiensten op, omdat de franchisenemers op grond van de franchiseovereenkomst alleen voor uitzendkrachten een inkoopprijs aan de franchisegever zijn verschuldigd. In verband met de aanhoudende stijging van het aantal zzp’ers ten opzichte van het aantal uitzendkrachten, heeft de franchisegever een inkoopvergoeding voor zzp’ers voorgesteld. Na aanvankelijke bezwaren van de franchisenemers en het aanhangig maken van een kort geding, hebben partijen een vaststellingsovereenkomst gesloten waarin zij het alsnog eens zijn geworden over het invoeren van een vergoeding ten behoeve van de franchisegever voor het verwerken van zzp’ers. Enkele maanden later stellen de franchisenemers dat de overeengekomen zzp-vergoeding de bedrijfsvoering en winstgevendheid van hun vestigingen disproportioneel aantast, en dat franchisegever misbruik heeft gemaakt van omstandigheden om tot de vaststellingsovereenkomst te komen. Daarnaast is volgens de franchisenemers sprake van strijd met dwingende wetsbepalingen.

Beoordeling

Het beroep op misbruik van omstandigheden faalt. De rechtbank neemt hierbij in overweging dat partijen al langere tijd in gesprek waren over de invoering van de zzp-vergoeding en zowel bij de onderhandelingen voorafgaand aan de vaststellingsovereenkomst als bij het aangaan van de vaststellingsovereenkomst zijn bijgestaan door hun advocaten. Geen van partijen bevond zich daardoor in een zwakke positie. Verder concludeert de rechtbank dat er voor de franchisenemers ook andere opties waren dan het tekenen van de vaststellingsovereenkomst; zij hadden er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen het aanhangig gemaakte kort geding voort te zetten. Daarnaast kwalificeert een economische dwangpositie, zoals in dit geval (de vrees voor) het verlies van cliënten, niet zonder meer als bijzondere omstandigheid waarvan een ander misbruik kan maken. Ook het feit dat de franchisenemers na ondertekening van de vaststellingsovereenkomst tot de conclusie kwamen dat zij bij de ondertekening daarvan de financiële gevolgen voor hun onderneming ernstig hebben onderschat, levert geen bijzondere omstandigheid op in het kader van misbruik van omstandigheden.

Het betoog van de franchisenemers dat de vaststellingsovereenkomst strijdig is met dwingende wetsbepalingen slaagt evenmin. Volgens de franchisenemers is sprake van strijd met het instemmingsrecht ex artikel 7:921 BW, welk recht van toepassing is indien de franchisegever van plan is een wijziging in de franchiseformule door te voeren en redelijkerwijs kan voorzien dat de uitvoering daarvan leidt tot omzetderving bij de franchisenemers (boven een eventueel overeengekomen drempel).  

De rechtbank overweegt dat bij een vaststellingsovereenkomst partijen zich jegens elkaar binden aan een vaststelling over wat rechtens tussen hen geldt, ook voor zover deze toestand mocht afwijken van de tevoren tussen hen bestaande rechtstoestand. Dit betekent dat voor zover instemming benodigd was op grond van artikel 7:921 BW, afwijking van die dwingendrechtelijke bepaling in de vaststellingsovereenkomst is toegestaan, en geen reden voor vernietiging oplevert. Daarnaast hebben de franchisenemers door ondertekening van de vaststellingsovereenkomst ingestemd met de betaling van een zzp-vergoeding, zodat zich geen strijd met het instemmingsvereiste voordoet. Wat betreft de stelling van de franchisenemers dat zij weliswaar instemming hebben verleend maar dat deze tot stand is gekomen door misbruik van omstandigheden, verwijst de rechtbank naar haar eerdere overwegingen waarin ze oordeelt dat daarvan geen sprake is.

Conclusie

De rechtbank Den Haag bevestigt in deze zaak de bindende werking van vaststellingsovereenkomsten, ook binnen franchiseverhoudingen. Nu partijen – bijgestaan door advocaten –  bewust en na overleg tot een regeling zijn gekomen, kunnen de franchisenemers de afspraken in de vaststellingsovereenkomst niet aantasten, ook niet op grond van een gewijzigde inschatting van hun belangen.

Mocht u vragen hebben, neem dan gerust contact op met Marcel Willems of Elisabeth Bulder.